Proste narzędzie – proste możliwości

Arkusz kalkulacyjny jest świetnym narzędziem do tworzenia planu lub harmonogramu produkcji. Możliwe jest stworzenie wielu formuł, zależnych od siebie komórek i arkuszy, a program będzie za nas wykonywać dziesiątki tysięcy kalkulacji w czasie zaledwie kilku minut. Planiści produkcji i pracownicy działów IT potrafią naprawdę bardzo mocno podrasować z pozoru proste arkusze kalkulacyjne. Przychodzi jednak etap w rozwoju przedsiębiorstwa produkcyjnego, w którym nawet Ferrari wśród arkuszy kalkulacyjnych zostaje w tyle.

Minusy ręcznego wprowadzania danych

Poprawność danych wyjściowych kalkulacji, czyli harmonogramu produkcji, jest zależna od jakości i ilości danych wejściowych. I tutaj pojawia się pierwszy mankament arkuszy kalkulacyjnych. Dane wejściowe w przypadku Excela zazwyczaj wprowadzane są ręcznie. Pomimo tego, że planista produkcji jest wyręczany przez program przy kalkulowaniu dat i zapotrzebowania, nadal jest zmuszony do wprowadzania danych. Wiąże się to z większym ryzykiem błędów już na etapie danych źródłowych. A co jeżeli nie tylko dział planowania produkcji używa arkusza kalkulacyjnego?

Zalety powszechności Excela

Uniwersalność arkuszy kalkulacyjnych pozwala na używanie ich w różnych warunkach. Harmonogram stworzony przez planistę może być przesłany do operatorów na produkcji w celu wykonywania potwierdzeń operacji i zleceń. Taki potwierdzany przez pracowników hali produkcyjnej harmonogram wraca do planisty z opóźnieniem wydłużając niepotrzebnie czas.  Stworzenie harmonogramu w kolejnej perspektywie czasowej wymaga od planisty wiedzy, co zostało wykonane z założeń poprzedniego harmonogramu. Niestety bardzo często planiści posiadają ograniczoną wiedzę w zakresie realizacji produkcji oraz realnej dostępności maszyn i stanowisk pracy.

Różne działy - różne rozwiązania

Brygadziści też często posiłkują się arkuszami kalkulacyjnymi przy tworzeniu harmonogramów pracy dla swoich zespołów. Tym samym śladem może pójść dział planowania strategicznego przedsiębiorstwa układając długookresowy plan i wykonując prognozy w Excelu. Pojawia się tu kolejna wada arkuszy kalkulacyjnych – brak integracji i płynnej wymiany danych pomiędzy różnymi działami przedsiębiorstwa.

Co zrobić, aby pion planowania strategicznego, dział harmonogramowania produkcji, brygadziści oraz operatorzy pracowali na spójnych i aktualnych danych? Istnieje kilka możliwości. Jedną z nich jest wspólne używanie jednego arkusza, lub też po prostu jednego pliku. Wtedy taki plik krąży za pośrednictwem poczty elektronicznej i każdy zainteresowany dział może od siebie coś dodać, dopisać lub sprawdzić informacje z sąsiedniego działu. Przy perfekcyjnej organizacji pracy taki scenariusz mógłby się sprawdzić, ale w rzeczywistości rodzi problemy związane z koniecznością sprawnej organizacji procesu wprowadzania zmian w pliku.

A może udostępnić plan produkcji w chmurze?

Kolejnym pomysłem jest udostępnienie pliku w sposób synchroniczny, na przykład w chmurze danych lub usłudze dokumentów elektronicznych. Rozwiązanie to jest nieco lepsze od poprzedniego, jednakże poza szybszą i skuteczniejszą synchronizacją, niesie ze sobą ryzyko związane z ochroną danych wrażliwych przedsiębiorstwa i powoduje rozmycie się odpowiedzialności za jakość danych i planu. A co jeżeli przedsiębiorstwo miałoby do dyspozycji system, który pozwala w szybki sposób kalkulować harmonogram z uwzględnieniem planów strategicznych oraz aktualnej sytuacji na hali produkcyjnej?

Zintegrowany system klasy MES i APS jako kolejny krok

Wyobraźmy sobie bardzo wiele arkuszy kalkulacyjnych połączonych ze sobą, wymieniających ze sobą dane kilka razy na godzinę lub w trybie zbliżonym do czasu rzeczywistego. Ponadto posiadających połączenie do systemu ERP przedsiębiorstwa. Możemy sobie wyobrazić taki klaster arkuszy stosujący niezliczoną ilość makr, reguł, harmonogramów i walidacji, jednakże współczynnik poniesionych nakładów do uzyskanych korzyści byłby bardzo niekorzystny.

Odpowiedzią na marzenia działów planowania i IT jest zintegrowany system łączący funkcje MES (system zarządzania produkcją) i APS (system zaawansowanego planowania i harmonogramowania). Dzięki zastosowanym rozwiązaniom, system zarządzania produkcją zadba o odpowiednią wymianę danych oraz wesprze podejmowanie decyzji w zakresie planowania i harmonogramowania produkcji. Natomiast integracja z systemem ERP oraz halą produkcyjną zapewni wysoką jakość danych. Ponadto elastyczny model danych pozwala na ścisłą i rozbudowaną kontrolę technologii produkcji oraz umożliwi generowanie scenariuszy testowych.